Hoofdregel
Journaalposten
Eliminatie deelnemingen
Eliminatie rekening-courant groepsmaatschappijen
Eliminatie middels berekende journaalposten
Hoofdregel
Voor het elimineren geldt als hoofdregel dat elimineren dient altijd op het hoogste niveau plaats te vinden, dus in de geconsolideerde saldibalans. Eventueel kunt u er voor kiezen een afzonderlijke entiteit aan te maken voor de eliminatieboekingen.
Journaalposten
Elimineren geschiedt aan de hand van in te voeren journaalposten op de entiteit Consolidatie. Deze benaming is niet verplicht, u kunt ook een eigen benaming nemen of de naam van de desbetreffende cliënt. Dit betekent dat wellicht in de geconsolideerde saldibalans grootboekrekeningen aangemaakt dienen te worden onder de entiteit Consolidatie. Gebruik dus nooit als entiteit een andere vennootschap.
Voor de juiste presentatie van de enkelvoudige vennootschap Holding binnen de Financials jaarrekening omgeving kiest u bijvoorbeeld bovenstaande structuur.
Kies in de navigatiewerkbalk voor de optie VJP's. Het volgende scherm wordt geopend:
Klik op de knop Nieuw om een journaalpost in te voeren. Kies bij Type voor Eliminatie. Kies als entiteit voor de Consolidatie.
Toevoegen nieuwe rekening
Is in deze entiteit het te gebruiken rekeningnummer nog niet aanwezig, dan zal deze aangemaakt moeten worden via de optie Nieuw. Om eliminatiegrootboekrekeningen en normale grootboekrekeningen uit elkaar te houden verdient het aanbeveling een E (van eliminatie) voor de grootboekrekening te zetten.
Eliminatie deelnemingen
De Dochter 4 wordt bijvoorbeeld als volgt geëlimineerd:
Verwerk de eliminatieboeking dus altijd binnen de HOLDING GECONSOLIDEERD en geef nooit als entiteit de betreffende dochter op. Geef bij het type journaalpost op dat het een Eliminatie betreft.
Het is nuttig om deze journaalpost op herhalend te zetten.
Dit wordt in de brugstaat als volgt zichtbaar:
De brugstaat heeft daarbij de instellingen:
Daarnaast is het mogelijk in de brugstaat het vinkje bij Geconsolideerde weergave aan te zetten. Dan wordt deze op de volgende manier getoond:
Voor de eliminatie van de deelneming in een Financials consolidatierapport is het noodzakelijk dat een eliminatiepost per mappingnummer wordt gemaakt. Indien geen journaalpost met type eliminatie wordt gemaakt, zal de deelneming in de balans zichtbaar blijven met saldo nul. Het is op zich voldoende dat op de hoofdmapping van de deelneming wordt geëlimineerd om de deelneming uit de balans te laten verdwijnen, zoals u hierboven kunt zien.
In de toelichting op de geconsolideerde balans in de geconsolideerde jaarrekening komt dan wel een verloopoverzicht op:
De posten nog toe te wijzen veroorzaken vervolgens een verschil in het kasstroomoverzicht. Daarom dienen aanvullende eliminaties gemaakt te worden:
In het huidige jaar
En het voorafgaande jaar
Indien de deelneming negatief is, waardoor in de vennootschappelijke holding een voorziening is gevormd, dan zal zowel de deelneming als de voorziening deelneming geëlimineerd moeten worden.
Als voorbeeld bij Deelneming 2 de eliminatieboeking.
In het huidige jaar
Voor de bijbehorende mappingen van de deelneming en de voorziening, zie de brugstaat.
Indien sprake is van een niet 100% deelneming zal over het algemeen de deelneming in de enkelvoudige jaarrekening van de moeder opgenomen worden voor het aandeel in de nettovermogenswaarde van de dochter. Het verschil kan dan bij consolidatie zowel in het eigen vermogen als in de winst-en-verliesrekening tot uitdrukking worden gebracht als minderheidsbelang derden. Hiervoor zijn mappingen beschikbaar.
Als voorbeeld Deelneming 3. Het aandeel in deze deelneming is 90%. In de consolidatie wordt de dochter voor 100% meegenomen, waarna het verschil in eigen vermogen en resultaat van 10% in de eliminatieboekingen tot uitdrukking komt in onder andere de mappingen van het aandeel derden.
Eliminatie rekening-courant groepsmaatschappijen
Om de rekening-courant groepsmaatschappijen te elimineren zullen ook hiervoor in de meeste gevallen eliminatieboekingen gemaakt dienen te worden. Het is ook mogelijk dezelfde mappingen te gebruiken voor rekeningen-courant die tegenover elkaar staan, zodat ze op mappingniveau tegen elkaar wegvallen.
Het is aan te bevelen om bij gebruik van rekeningen-courant één reeks mappingen te gebruiken, dat wil zeggen de AB-reeks of de BH reeks. Doordat aan beide reeksen flipmappingen gekoppeld zijn, worden in de individuele jaarrekeningen de rekeningen-courant aan de juiste zijde van de balans en toelichting gepresenteerd. De reden voor het werken met één reeks is dat bij een consolidatie, indien beide mappingen gebruikt worden, er bij het elimineren maar éénmaal het juiste teken wordt herkend zodat rekeningen-courant niet tegen elkaar wegvallen maar dubbel herkend worden, zowel aan de debetkant als aan de creditkant.
Daarnaast is het aan te bevelen voor de rekeningen-courant, in de verschillende entiteiten, zoveel mogelijk gebruik te maken van unieke grootboekrekeningen. Dit houdt de consolidatie overzichtelijk en voorkomt dat identieke rekeningnummers verschillende mappingen hebben waardoor in de consolidatie problemen kunnen ontstaan.
Bijvoorbeeld: de holding heeft een rekening-courant met groepsmaatschappij 2 en de deelneming 2 heeft dan een rekening-courant met de holding (balansrekeningen):
De eliminatieboekingen op hoofdmapping zorgen ervoor dat de rekeningen-courant uit de geconsolideerde balans verdwijnen (weergave op LS 3.0.0 niveau):
Indien alle rekeningen-courant geëlimineerd worden, is voor de balans deze eerste regel hierboven voldoende.
De toelichting op de geconsolideerde balans in de geconsolideerde jaarrekening geeft dan geen verschillen maar wel worden nog toe te wijzen posten herkend die in de jaarrekening niet zichtbaar zijn:
In dit geval zullen door de elkaar opheffende “Nog toe te wijzen” posten geen problemen ontstaan in het kasstroomoverzicht.
Om de mutaties op de zuivere manier te laten verdwijnen kunnen de journaalposten worden aangevuld: Huidig jaar
Met de bijbehorende mappingen, zie de brugstaat:
Om de eliminatieposten zelf zichtbaar te krijgen, kunt u een automatisch document aanmaken met de eigenschappen:
Dan worden alleen de eliminatieboekingen zichtbaar.
Dit betreft dus alleen de eliminatieboekingen van het huidige jaar. Op dezelfde manier kunt u, door de instellingen te wijzigen, voor de journaalposten en eventuele eliminatieposten van het voorgaande jaar andere automatische documenten aanmaken.
Eliminatie middels berekende journaalposten
In CaseWare Working Papers is het mogelijk om berekende journaalposten aan te maken. Deze optie wordt geactiveerd door bij de journaalpost het vinkje bij Berekend aan te zetten, waarna een kolom Berekening verschijnt in de journaalpost:
Deze berekening kan worden gevuld door per regel op 
in de kolom te klikken, waarna het venster Berekening verschijnt:
Hiermee kunt u de berekening aanmaken door bijvoorbeeld de mappingen te kiezen. Als u mappingen selecteert krijgt u de mappingen van de gehele consolidatie zichtbaar. Bij standaard entiteit kiest u via het pull-downmenu voor de betreffende entiteit en vervolgens dubbelklikt u met de linker muisknop het desbetreffende bedrag. Via de knop verberg nulwaarden,
, worden alleen de gevulde mappingen zichtbaar waardoor u wat sneller bij het juiste bedrag komt.
Door te kiezen voor gebruik teken 
wordt voorkomen dat het teken wordt omgedraaid van de gekoppelde mapping.
Onder in het scherm wordt nu de bijbehorende formule zichtbaar als u op het bedrag klikt.
Door voor de formule een “– teken” te plaatsen, wordt het bedrag op de juiste manier geëlimineerd. Voor het verwerken van de berekening klikt u op het vinkje (Accepteren) naast de verschenen berekening.
Indien de waarde van de mappingen waarop de berekende journaalposten zijn gebaseerd zijn aangepast, kunt u de journaalpost wijzigen door op de knop Herberekenen te klikken:
Bij het gebruik van meerdere berekende journaalposten kunt u deze ook voor het gehele dossier herberekenen via de optie Extra – Herberekenen VJPs.
De formules kunnen in de berekening ook eventueel meerdere mappingen samenvoegen. Dit kan gebruikt worden als de te elimineren saldi niet rechtstreeks aan een waarde van een mapping kan worden gekoppeld. Een voorbeeld is de boeking van de eliminatie van een deelneming met een minderheidsbelang derden van 10%.
De eliminatieboeking kan er dan als volgt uitzien:
Hierbij zijn de formules voor de regel Minderheidsbelang (map("BR","DOCHT3->BA.A.A.A0100")+map("BR","DOCHT3>BA.E.A.A0100")+map("BR","DOCHT3->BA.E.A.B0100"))*10/100 zijnde 10% van de posten van het eigen vermogen van Dochter 3 en voor de regel Aandeel derden -(map("BR","HOLDIN->CF.B.A.A.C0100"))*10/90 zijnde 10% teruggerekend van 90% van het resultaat deelneming in de moeder.
Op dezelfde manier kunnen ook eliminatieboekingen gemaakt worden voor de voorgaande boekjaren. Dan kiest u voor Vorig jaar 1, 2,3 of 4 in het pull-downmenu bij Huidig jaar.
Resultaat deelnemingen
In de enkelvoudige holding kunt u ook de resultaten van de deelnemingen met de berekende journaalposten boeken. U kiest dan in de berekende journaalpost bij Standaard entiteit de desbetreffende deelneming en koppelt het resultaat aan de mapping BA.G.Z0100.
De tegenboeking naar de deelneming kan dezelfde formule met een – teken ervoor zijn.
Indien nu een wijziging optreedt in het resultaat van de dochter zal zowel de boeking van het resultaat deelneming als de daarop gebaseerde eliminatieboeking worden aangepast als u kiest voor het herberekenen van de journaalposten. Indien de dochter een extern opgeslagen bestand is zal uiteraard wel eerst de consolidatie opnieuw moeten worden uitgevoerd.
Het resultaat deelneming 1 is op de hiervoor genoemde manier geboekt in de entiteit holding vennootschappelijk:
Indien het resultaat wijzigt in de dochter dient u in het consolidatiebestand eerst opnieuw te consolideren.
Vervolgens kiest u voor Herberekenen Vjp's. Indien u in het consolidatiebestand van een splitsing gebruik heeft gemaakt op de grootboekrekening van de deelneming krijgt u daarop een melding:
Deze splitsing dient u dan wel handmatig aan te passen.
De bijbehorend eliminatieboeking is inmiddels wel op de juiste wijze aangepast:
Om te voorkomen dat in deze eliminatie journaalpost de wijziging van het resultaat deelneming niet meteen juist doorwerkt is het aan te bevelen de regel die gekoppeld is aan de splitsrekening met in dit geval de mapping AA.C.A.A.A.B0150 Resultaat niet via de berekening aan deze mapping te koppelen.